Iedere maand wint er wel een aantal mensen een geldbedrag in een loterij. Op het moment van winnen stijgt het geluksgevoel bij de spelers enorm, maar hoe zit het daarna? Wat is er overgebleven van dit geluksmomentje na een jaar? En na twee jaar? Er zijn al verschillende onderzoeken geweest naar het zogeheten “geluk op lange termijn” en ieder onderzoek zegt wel iets anders. Maar experts op dit gebied zeggen allemaal hetzelfde: er is meer nodig om gelukkig te zijn dan alleen het winnen van geld.
Hoe dit precies zit is gevraagd aan twee experts op het gebied van rijk worden. Allereerst Ruut Veenhoven, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit en een zogenaamde ‘geluksprofessor’. Daarnaast hebben we Karen van Schie, begeleider van prijswinnaars bij Nederlandse Loterij. Van Schie is onder andere verbonden aan de Staatsloterij, voor mensen die in één klap meer dan 10 duizend euro hebben gewonnen.
De eerste reactie
Volgens de geluksexperts is de eerste reactie van de meeste prijswinnaars dat ze met een mond vol tanden staan. Het duurt vaak eventjes voordat ze beseffen dat ze een geldbedrag hebben gewonnen. Volgens Van Schie is het niet meteen zo dat een winnaar zich meteen gelukkiger voelt. Men voelt volgens haar eerst een gevoel van meer vrijheid. De vrijheid om de dingen waar je van droomde eindelijk waar te maken en wat meer tijd voor jezelf te hebben.
Bij veel mensen komen er ook meteen vragen omhoog met betrekking tot wat je met het geld moet gaan doen. Volgens Van Schie betekent dit meestal geen rigoureuze veranderingen. Het leven gaat gewoon door zoals het al deed, maar misschien richt je je uren nu wat anders in.
Rol van de loterij
Bij de Staatsloterij worden winnaars vanaf het begin al begeleid om te gaan met hun gewonnen geld. Wanneer zij een hoog geldbedrag hebben gewonnen, worden ze uitgenodigd om naar het hoofdkantoor in Rijswijk te komen. Hier ondersteunen Van Schie en haar team de nieuwe winnaars met wat hun te wachten staat. Hierin is het thema vooral dat ze winnaars moeten genieten van hun geld.
Daarnaast organiseert de Staatsloterij altijd een gezamenlijk diner voor alle nieuwe winnaars die miljonair zijn geworden. Hier kunnen de winnaars in gesprek gaan met lotgenoten. Volgens Van Schie zijn Nederlandse loterijwinnaars vrij nuchter. Het geld wordt vooral gebruikt voor zaken als de hypotheek aflossen of een grote vakantie boeken. Geld opzij zetten voor tijdens het pensioen komt ook vaak voor. Gekke uitgaves hoort zij vrij zelden.
Geen verandering
Uit onderzoek van de Postcode Loterij blijkt dat een groot deel van de winnaars (7 op de 10) geen verandering merkt in het geluksgevoel in vergelijking met voordat er een prijs is gewonnen. Volgens Veenhoven is dit niet zo vreemd. Je wordt uit het niets rijker zonder dat je er echt iets voor hebt hoeven doen. Dat voelt toch anders.
Verder wordt volgens de hoogleraar de pret een beetje gedrukt omdat de verwachtingen te hoog zijn. Voor veel mensen lijkt bijvoorbeeld stoppen met werken en een luxe villa aan de Spaanse costa kopen het ideale leven, maar dit kan in de praktijk vaak toch wel tegenvallen. Bovendien kun je al vaak snel door je gewonnen geld heen zijn, omdat bijvoorbeeld familieleden vragen of ze iets kunnen lenen of omdat bedrijven willen dat je in hun investeert. Als je hier niet zo goed in bent, kun je al gauw het grootste deel van je gewonnen geld erdoorheen gejaagd hebben voor je er erg in had.
Het beste om te doen bij miljoenen winst
Op de vraag wat je het beste als eerste kunt doen wanneer je een miljoen euro hebt gewonnen, is geen duidelijk antwoord. Wel spoort Veenhoven aan om eerst nieuwe dingen uit te proberen. Zo geeft hij als voorbeeld dat wanneer je gek bent op raceauto’s je altijd eerst een dagje kunt racen op het circuit van Zandvoort. En als je dan toch een vakantiehuisje wil kopen, boek deze eerst een keer voor een zomervakantie om uit te proberen of het echt iets voor jou is.
Volgens Veenhoven weten mensen vaak niet per direct wat hen gelukkig maakt. Dit merk je pas als je het hebt geprobeerd. Zo zijn er ook mensen die juist gelukkiger worden om hun geld te doneren aan een goed doel. Dit hangt allemaal af van de individuele mens en diens smaak.